Điều trị ống tủy răng, còn gọi là điều trị nội nha, là một quá trình y khoa được thực hiện để điều trị tình trạng viêm nhiễm tại phần trung tâm của răng. Phương pháp này không gây ra quá nhiều đau đớn và có khả năng giúp bệnh nhân duy trì răng thay vì phải thay thế chúng bằng răng giả.

Tại sao điều trị tủy răng rất cần thiết?

Sự viêm nhiễm tại phần tủy răng, một phần bên trong ngà răng, thường là kết quả của sự tấn công của các loại vi khuẩn có mặt trong miệng. Tình trạng này thường xảy ra trong các trường hợp sau:

• Răng của bệnh nhân bị sâu răng.
• Lớp trám răng bị nứt và gây rò rỉ.
• Răng bị tổn thương do chấn thương hoặc các nguyên nhân khác.

Để xác định cần thiết của việc điều trị tủy, chúng ta cần hiểu cấu trúc của răng và tại sao điều trị tủy là cần thiết.

Cấu trúc của răng

Răng bao gồm hai phần chính: thân răng (phần nằm bên ngoài miệng, mà chúng ta nhìn thấy và sử dụng để nhai và cắn) và chân răng (phần ẩn sau nướu, giúp cố định răng trong xương hàm).

Bên cạnh đó, răng còn bao gồm các thành phần khác như sau:

• Men răng: Là lớp vỏ bọc bên ngoài của răng, cung cấp bảo vệ cho răng.
• Ngà răng: Là lớp mềm hơn men răng và đóng vai trò trong việc củng cố men răng và tạo hình cho răng.
• Xương răng: Là lớp tế bào cứng bao phủ chân răng, hỗ trợ răng trong việc cố định vào xương hàm.
• Lớp tủy răng: Là lớp mô chứa thần kinh và mạch máu, nằm ở trung tâm của răng.

Hệ thống ống tủy răng là không gian chứa tủy răng và chạy dọc từ phần trong của thân răng đến chân răng. Mỗi răng có thể chứa nhiều hệ thống ống tủy răng riêng biệt.

Khi nào thì hình thức điều trị ống tủy răng được áp dụng?

Phương pháp điều trị này được bác sĩ thực hiện khi tia X chỉ ra sự tổn thương của tủy răng do vi khuẩn xâm nhập.

Tủy răng, nằm ở phần thân răng, sẽ bắt đầu trải qua quá trình hoại tử nếu việc tấn công của vi khuẩn không giảm đi và tiếp tục lan rộng. Các triệu chứng của viêm nhiễm tủy răng bao gồm:

• Cảm giác đau đớn khi tiêu thụ thực phẩm và đồ uống nóng hoặc lạnh.
• Cảm giác đau nhức khi cắn hoặc nhai ở vùng bị ảnh hưởng bởi viêm nhiễm.
• Răng có thể trở nên lung lay.

Khi tình trạng viêm nhiễm trong răng (sâu răng) trở nặng, các triệu chứng này có thể ngừng xuất hiện, và đây có thể là dấu hiệu của việc tủy răng đã hoàn toàn bị tổn thương.

Sau đó, có thể xuất hiện các triệu chứng như:

• Đau nhức răng khi cắn hoặc nhai trở lại.
• Sưng tấy ở vùng nướu gần răng bị ảnh hưởng.
• Răng có thể rò rỉ dịch mủ.
• Mặt sưng vù.
• Răng có thể chuyển sang tối màu.

Việc tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ trở nên cấp thiết khi răng bắt đầu có dấu hiệu đau đớn. Khi răng bị nhiễm trùng, tủy răng không thể tự hồi phục. Nếu không điều trị hoặc loại bỏ răng sâu, tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến sự thành công của việc điều trị tủy răng và lan sang các răng khác.

Cần lưu ý rằng việc sử dụng kháng sinh không hiệu quả trong việc điều trị tủy răng.

Cách tiến hành điều trị tủy răng

Để đạt được hiệu quả trong việc điều trị này, việc loại bỏ vi khuẩn trong răng cần được thực hiện thông qua một trong hai phương pháp sau:

• Loại bỏ vi khuẩn trong hệ thống tủy răng (điều trị tủy răng).
• Lựa chọn nhổ bỏ hoàn toàn răng sâu.

Thường thì bác sĩ không khuyến nghị cách thức nhổ bỏ răng sâu, vì giữ được răng tự nhiên luôn là lựa chọn tốt nhất cho bệnh nhân. Sau khi vi khuẩn trong răng đã được loại bỏ, răng sẽ được khôi phục bằng việc trám hoặc bọc mão răng.

Ở hầu hết các trường hợp, phần nướu sưng quanh răng sâu sẽ tự phục hồi sau quá trình điều trị. Trước khi bắt đầu quá trình điều trị tủy răng, bác sĩ thường sử dụng tê cục bộ để giảm đau và khó chịu cho bệnh nhân. Điều này đồng nghĩa rằng quá trình điều trị sẽ không gây ra cảm giác đau đớn hoặc không thoải mái.

Đây là một phương pháp điều trị tủy răng thương tổn có tỷ lệ thành công cao, thậm chí có thể lên đến hơn 90%. Răng có thể duy trì hoạt động bình thường trong thời gian dài, lên đến 10 năm sau khi được điều trị bằng cách này.

Quá trình điều trị này thường sẽ được chia thành hai hoặc nhiều hơn đợt điều trị

Nếu bệnh nhân chưa đăng ký bảo hiểm nha khoa, họ sẽ phải tự chi trả cho quá trình điều trị này.

Chuẩn bị

Trước khi bắt đầu quá trình điều trị tủy răng, bác sĩ thường sẽ tiến hành chụp tia X răng để có cái nhìn tổng quan về tình trạng tủy răng và đánh giá mức độ tổn thương.

Phương pháp điều trị thường đi kèm với việc gây tê cục bộ cho bệnh nhân nhằm giảm thiểu cảm giác đau đớn trong quá trình thực hiện, đặc biệt là tại vùng răng sâu (nơi bị viêm nhiễm) và phần nướu xung quanh. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, khi bệnh nhân đã mất cảm giác ở vùng răng sâu, việc gây tê cục bộ có thể trở nên không cần thiết.

Loại bỏ vùng tủy răng bị hoại tử

Bác sĩ thường sẽ đặt một mảng gạc thấm ẩm quanh răng sâu để đảm bảo bề mặt răng khô ráo trong suốt quá trình điều trị. Bông gạc cũng có tác dụng ngăn ngừa việc bệnh nhân nuốt phải các hóa chất được sử dụng trong quá trình điều trị.

Quá trình điều trị thường bắt đầu bằng việc khoan một lỗ vào tủy răng ở trung tâm của răng, sau đó sử dụng các công cụ chuyên dụng để loại bỏ phần tủy răng bị hoại tử. Bác sĩ cũng có thể hút bất kỳ dịch mủ nào nếu có sự sưng to của nó trong hốc răng.

Việc làm sạch và trám ống tủy răng

Sau khi phần tủy đã bị loại bỏ, bác sĩ sẽ tiến hành làm sạch và trám lại ống tủy răng. Ống tủy thường rất hẹp và khó trám, do đó, bác sĩ thường sử dụng các giũa nhỏ để mở rộng các đường tủy và đưa chúng về hình dáng bình thường để tiến hành quá trình trám.

Quá trình này thường kéo dài hàng giờ và có thể được thực hiện trong nhiều đợt khác nhau. Số lượng ống tủy trong răng cũng có thể thay đổi theo từng loại răng. Răng cửa và răng nanh thường chỉ chứa một ống tủy trong một chân răng, trong khi răng cối nhỏ và răng cối lớn thường có từ 2 đến 3 chân răng và mỗi chân răng chứa 1 hoặc 2 ống tủy. Quá trình trám răng trở nên phức tạp hơn và tốn nhiều thời gian hơn đối với răng có nhiều chân.

Nếu quá trình điều trị tủy răng cần được thực hiện trong nhiều đợt, bác sĩ có thể đưa một lượng nhỏ thuốc vào ống tủy đã được làm sạch để loại bỏ vi khuẩn còn sót lại. Rồi sau đó, răng sẽ được bọc lại bằng một lớp trám tạm thời. Nếu bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng viêm nhiễm như sốt hoặc sưng nướu, bác sĩ có thể đề xuất sử dụng thuốc kháng sinh.

Việc trám và sửa chữa răng

Trong đợt kiểm tra tiếp theo, bác sĩ sẽ loại bỏ lớp trám tạm thời và thuốc để bắt đầu sử dụng lớp trám lâu dài để lấp ống tủy răng. Quá trình này giúp bao bọc ống tủy răng và ngăn ngừa sự tái phát viêm nhiễm.

Các răng có ống tủy đã trám thường có khả năng bị hư hại dễ hơn so với răng tự nhiên chưa qua quá trình điều trị. Do đó, bác sĩ có thể đề xuất cho bệnh nhân đặt mão răng để bảo vệ chúng.

Trong một số trường hợp, răng có ống tủy đã được trám có thể trở nên tối màu do tủy răng đã chết hoặc do bị tác động bởi các yếu tố mạnh mẽ. Tuy nhiên, có một số phương pháp để giúp tái khôi phục màu sắc tự nhiên của răng, chẳng hạn như quá trình tẩy trắng răng bằng các chất hóa học.

Việc đặt mão cho răng

Mão là một lớp bao phủ đặt lên phần thân răng đã qua điều trị tủy, nhằm bảo vệ răng khỏi tình trạng nứt vỡ.

Thành phần thường sử dụng cho việc tạo mão răng bao gồm:

• Kim loại hoặc sứ, và đôi khi cả hai loại này.
• Vật liệu gốm ceramic.
• Bột kính.

Quá trình đặt mão răng thường bắt đầu bằng việc bác sĩ mài nhỏ kích thước răng để chuẩn bị cho việc đặt mão. Sau đó, một khuôn đúc sẽ được sử dụng để tạo ra một mẫu mão với kích thước chính xác để bọc lên răng. Chất kết dính sẽ được sử dụng để củng cố mão với răng và giữ chúng vững chắc. Trong trường hợp răng đã bị mài bớt quá nhiều sau quá trình điều trị tủy răng, một đinh ốc có thể được sử dụng và gắn vào chân răng bằng chất kết dính để giữ cho mão nằm ở đúng vị trí.

Khả năng thành công của biện pháp điều trị ống tủy răng

Biện pháp điều trị ống tủy răng thường có tỷ lệ thành công cao trong việc bảo quản răng tự nhiên và loại bỏ hoàn toàn tình trạng viêm nhiễm. Khoảng 9 trên 10 răng sau khi trải qua biện pháp điều trị ống tủy có khả năng duy trì ổn định trong khoảng từ 8 đến 10 năm. Đối với những răng được bọc mão sau khi hoàn thành quá trình điều trị ống tủy, khả năng duy trì của chúng thậm chí còn tốt hơn.

Sự bền vững của răng sau điều trị phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm:

• Tình trạng ban đầu của phần còn lại của răng sau quá trình điều trị (vì răng thường bị gia công và mài bớt để thực hiện quá trình điều trị).
• Việc duy trì vệ sinh răng miệng hàng ngày của bệnh nhân.
• Mức độ sử dụng răng trong cuộc sống hàng ngày của bệnh nhân.

Phương pháp điều trị ống tủy răng vẫn có thể được thực hiện lại nếu tình trạng viêm nhiễm tái phát. Trong trường hợp răng vẫn gặp viêm nhiễm sau khi điều trị, bác sĩ có thể đề xuất một hình thức chữa trị nhỏ hơn, gọi là phẫu thuật cắt bỏ cuống chân răng để chấm dứt tình trạng viêm nhiễm.

Bình phục sau khi điều trị ống tủy răng

Chăm sóc răng sau khi trải qua quá trình điều trị rất quan trọng. Bệnh nhân nên hạn chế sử dụng thực phẩm cứng cho đến khi quá trình điều trị hoàn tất. Răng sau khi trải qua điều trị ống tủy thường không gây đau nhức, mặc dù có thể gây cảm giác cộm trong một vài ngày đầu.

Để giảm các cảm giác không thoải mái hậu trị liệu, bệnh nhân có thể sử dụng thuốc giảm đau hoặc chống viêm như paracetamol và ibuprofen. Nếu sau khi sử dụng thuốc mà vẫn cảm thấy đau và sưng nhức, bệnh nhân nên quay trở lại phòng khám nha khoa để được kiểm tra thêm.

Để tránh việc viêm nhiễm răng miệng tái phát trong tương lai, bệnh nhân nên thực hiện các biện pháp sau:

• Vệ sinh răng miệng đúng cách và đều đặn.
• Hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều đường.
• Từ bỏ thói quen hút thuốc lá.