Răng sữa thường dễ bị sâu ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trong độ tuổi trước 13 khi hầu hết các bé đã hoàn thành quá trình thay răng. Mặc dù răng sữa sẽ được thay thế bằng răng vĩnh viễn, nhưng khi chúng bị sâu, có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe của trẻ. Tình trạng này có thể khiến bé trở nên khó chịu, đau đớn và gặp khó khăn khi ăn uống. . Vậy tại sao răng sữa dễ bị sâu?

Răng sữa là gì?

Răng sữa, hay được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như răng nguyên thủy, răng trẻ, là những chiếc răng đầu tiên xuất hiện ở trẻ, thường bắt đầu mọc khi bé khoảng 5 đến 7 tháng tuổi. Đây là những chiếc răng tạm thời, dự kiến sẽ được thay thế bởi răng vĩnh viễn trong quá trình phát triển. Thực tế, răng sữa bắt đầu hình thành từ khi thai nhi còn trong bụng mẹ, phát triển ngay từ khi thai nhi chỉ mới 6 tuần tuổi.

Mỗi trẻ thường có tổng cộng 20 chiếc răng sữa, được phân bố đều trên cả hai hàm, với 10 chiếc ở hàm trên và 10 chiếc ở hàm dưới. Thời gian mọc răng và quá trình thay răng có thể khác nhau từng bé do nhiều yếu tố như tốc độ phát triển, cấu trúc hàm, và cấu trúc răng.

Mặc dù tồn tại chỉ trong giai đoạn ngắn so với răng vĩnh viễn, nhưng răng sữa đóng vai trò quan trọng. Chúng làm cho trẻ có thể bắt đầu tập nhai và tập ăn trong giai đoạn đầu đời. Răng sữa cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kỹ năng nói, tạo đẹp cho khuôn mặt của trẻ và đặc biệt, giúp định hình vị trí mọc cho các răng vĩnh viễn.

Nguyên nhân dẫn đến sâu răng?

Sâu răng sữa ở trẻ nhỏ có nhiều nguyên nhân, bao gồm cả yếu tố khách quan do tác động từ bên ngoài và yếu tố chủ quan do thói quen của trẻ:

• Lây vi khuẩn từ mẹ: Trong thời kỳ mang thai, nếu người mẹ mắc các vấn đề về răng miệng như viêm nướu, viêm nha chu, có khả năng lây nhiễm vi khuẩn gây sâu răng cho trẻ khi còn trong bụng mẹ. Việc này có thể dẫn đến khiếm khuyết về men răng khi trẻ mới sinh.
• Vi khuẩn từ thực phẩm: Hầu hết trẻ nhỏ thích các món ăn vặt, thực phẩm chứa nhiều đường như sữa, bánh kẹo, nước trái cây, những thứ này thường chưa có thói quen vệ sinh răng miệng đều đặn. Việc này tạo điều kiện cho vi khuẩn trong miệng tạo ra axit, gây mảng bám trên răng và gây sâu răng theo thời gian.
• Men răng: Men răng của răng sữa ở trẻ thường mỏng hơn so với răng vĩnh viễn, đặc biệt là trẻ có khuyết men răng bẩm sinh, điều này làm tăng khả năng bị vi khuẩn tấn công.
• Vị trí răng: Răng mọc lệch, không đều, chen chúc hoặc quá thưa có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây sâu răng bám vào mảng bám hay thức ăn thừa.
• Vệ sinh răng miệng: Thói quen vệ sinh răng miệng là quan trọng để loại bỏ thức ăn thừa, giảm vi khuẩn và bảo vệ môi trường răng miệng của trẻ. Người lớn cần hướng dẫn và theo dõi để đảm bảo trẻ duy trì thói quen này mỗi ngày.

Răng sữa sâu phải làm thế nào?

Sâu răng là một trong những bệnh răng miệng phổ biến, nhưng cũng là bệnh lý có thể điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Đối với từng giai đoạn sâu răng khác nhau, có các phương pháp điều trị phù hợp như sau:

• Răng mới chớm sâu: Giai đoạn này thường được điều trị nhẹ nhàng và không gây nhiều đau đớn cho trẻ. Có thể sử dụng thuốc trị sâu răng được áp dụng trực tiếp vào vùng bị sâu, giúp giảm đau đớn và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn.
• Răng sâu đã tạo lỗ: Khi tình trạng răng đã bị tác động và hình thành lỗ, các phương pháp điều trị có thể bao gồm việc loại bỏ phần răng bị sâu và sau đó hàn trám lỗ để khôi phục chức năng ăn nhai cho trẻ. Quyết định cụ thể về phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của từng trường hợp, do nha sĩ đưa ra.
• Răng sâu quá nặng: Trong trường hợp sâu răng đã ảnh hưởng nặng nề và lan rộng, không thể điều trị bằng các phương pháp trên, quyết định cuối cùng có thể là loại bỏ phần răng bị sâu hoặc nhổ răng đó để tránh tác động tiêu cực đến các răng lân cận.

Sâu răng sữa nguy hiểm thế nào?

Mặc dù chỉ là những chiếc răng tạm thời, nhưng nếu răng sữa bị sâu và không được điều trị kịp thời, nó có thể tạo ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe của trẻ:

• Khó khăn trong ăn uống và đau đớn: Răng sâu gây ra khó khăn trong quá trình ăn uống, khiến cho trẻ gặp đau đớn khi nghiền thức ăn. Dần dà, tình trạng này có thể khiến trẻ trở nên chán ăn, lười ăn, hoặc thậm chí là sợ ăn.
• Rủng răng sớm: Nếu răng sữa bị sâu và không được điều trị, có thể dẫn đến tình trạng rụng răng sớm. Hậu quả của việc này có thể ảnh hưởng đến khả năng ngôn ngữ của trẻ, làm chậm quá trình nói và gây ảnh hưởng đến cách phát âm khi trẻ tập nói.
• Ảnh hưởng đến răng vĩnh viễn: Răng sâu bị rụng sớm có thể tạo ra vấn đề về việc định hình vị trí mọc của răng vĩnh viễn. Điều này có thể dẫn đến việc răng trẻ mọc chậm, mọc lệch, hoặc mọc chen nhau, gây ảnh hưởng lâu dài đến xương hàm và cấu trúc hàm răng của trẻ.
• Lây lan và gây nguy cơ bệnh lý khác: Sâu răng có thể lây lan nhanh chóng nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Đối với răng sữa, nếu một chiếc răng bị sâu, vi khuẩn có thể nhanh chóng lan sang các răng khác hoặc tạo điều kiện cho việc phát sinh các bệnh lý răng miệng nguy hiểm hơn.